ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ

Με αφορμή μία συζήτηση στην οποία συμμετείχα καταθέτω μερικές σκέψεις. Το θέμα της κουβέντας αφορούσε το κατά πόσο  τα τελευταία χρόνια σαν έθνος και σαν κοινωνία έχουμε πετύχει πράγματα για τα οποία θα πρέπει να αισθανόμαστε υπερήφανοι.

Αρχικά και χωρίς ιδιαίτερη ανασκόπηση των τελευταίων ετών που αντιλαμβάνομαι πρόσωπα και καταστάσεις μου ήρθαν στο μυαλό μερικά θέματα τα οποία και είναι προς σχολιασμό. Κορυφαίο γεγονός όλων και ορόσημο στην ιστορία της χώρας το έτος 2004 και η διοργάνωση των αντίστοιχων Ολυμπιακών Αγόνων. Πρόκειται για μια γιγαντιαία διοργάνωση που ξεφεύγει από τις δυνατότητες μιας χώρας όπως η Ελλάδα και απαιτεί υπέρβαση σε πολλούς (σχεδόν σε όλους) τομείς. Αυτό ακριβώς είναι και το λεπτό σημείο το οποίο τελικά κατά τη γνώμη μου δεν αφήνει περιθώρια για αισθήματα περηφάνιας τελικά. Αν αναλογιστούμε ότι στην προσπάθεια της υπέρβασης υποχρεωθήκαμε (εσωτερικά και εξωτερικά) στη βύθιση της εθνικής οικονομίας σε τέλμα χρέους συνέπεια και του οποίου είναι η σημερινή κατάσταση τότε νομίζω ότι γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι δεν είναι το θέμα για θριαμβολογίες. Και να μην ξεχνάμε και το ηθικό πλεονέκτημα που χάσαμε ση συγκεκριμένη συγκυρία αποτυγχάνοντας να αναβαπτίσουμε το ολυμπιακό κίνημα μιας και αθλητές μα ς πρωταγωνίστησαν σε τεράστιο βαθμό σε θέματα ντόπινγκ αφαιρώντας μας το ηθικό πλεονέκτημα που είχαμε σα διοργανώτρια χώρα που γέννησε τους Ολυμπιακούς αγώνες και στιγμάτισε την μετέπειτα πορεία μας.

Στον τομέα των Εθνικών θεμάτων από όσο μπορώ να θυμηθώ βρισκόμαστε τα τελευταία χρόνια σε θέση άμυνας όντας υποχρεωμένοι να ακολουθούμε εξελίξεις και να γινόμαστε παράγοντας διεθνών γεωπολιτικών εξισώσεων. Κι εδώ το παράδοξο είναι ότι ενώ σαν χώρα έχουμε την πολυτέλεια να είμαστε μέλη ισχυρών παγκόσμιων οργανισμών (NATO, Ευρωπαϊκή Ένωση) αδυνατούμε να διαπραγματευτούμε από θέση ισχύος και να προβάλουμε τα δικά μα ς συμφέροντα. Ίσως να φταίει η ανακόλουθη εξωτερική πολιτική που ασκήθηκε που μας άγει και φέρει από τους αδέσμευτους μέχρι τους πλήρως υποταγμένους. Αυτή η ανακολουθία κατά την άποψή μου μας έκανε αφερέγγυους διαπραγματευτές και μη έμπιστους εταίρους στο σύνολο  της διεθνούς διπλωματικής σκηνής. Αποτέλεσμα αυτών είναι η υποχρέωση της χώρας σε οδυνηρούς συμβιβασμούς (Μακεδονικό, Ίμια κλπ), τελματωμένες υποθέσεις (Κυπριακό, Αιγαίο) και διεθνείς διασυρμούς (υπόθεση Οτσαλάν).

Όσο αφορά το εσωτερικό της χώρας και  τη διαμορφωθείσα κατάσταση στην Ελληνική κοινωνία δε νομίζω ότι το θέμα χωράει ιδιαίτερη ανάλυση. Η σημερινή κατάσταση είναι απόλυτα ξεκάθαρη. Φτάσαμε σε σημείο κοινωνικής έκρηξης με ένα λαό παραδομένο σε εργασιακό μεσαίωνα, προδομένα από απατηλές υποσχέσεις των ισχυρών, μια κοινωνία παραδομένη στη βία. Τα ήθη έχουν καταπέσει και η συναλλαγή είναι η μόνη ασφαλής μέθοδος για επιτυχία. Ένα πολιτικό σύστημα που έθρεψε την απάτη και τις πελατειακές σχέσεις. Η λέξη σκάνδαλο είναι στην ημερήσια διάταξη του πολιτικού βίου τόσο που το νόημά της έχει ευτελιστεί σε βαθμό που πολλά σκάνδαλα να μη μας ενοχλούν και να τα δεχόμαστε ως φυσιολογική εξέλιξη. Αν εδώ προσθέσουμε και τον υπέρμετρο «τσαμπουκά» που έχει αναπτύξει ο νεοέλληνας σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής του ζωής και η έλλειψη αυθεντικού ενδιαφέροντος προς τον συνάνθρωπο του τότε τα πράγματα μοιάζουν ακόμη ποιο σκοτεινά.

Αυτό που μας μένει λοιπόν για να χαρούμε είναι οι επιτυχίες στον αθλητικό τομέα, τα θαύματα των εθνικών ομάδων αλλά και οι ατομικές επιτυχίες αθλητών και η αλήθεια είναι ότι για το μέγεθος της χώρας μας είχαμε αρκετές από αυτές. Βέβαια τον θετικό τους απόηχο τον έχουν κατά καιρούς μετριάσει τα όσα ανέφερα προηγουμένως περί αθέμιτων μέσων αλλά και η άστοχη διαχείριση της επιτυχίας. Ας μη γελιόμαστε κάθε φορά που σε αυτό τον τομέα υπάρχει μια επιτυχία περισσεύουν οι δηλώσει οι βαρύγδουπες πολιτικές παρεμβάσεις οι εκδηλώσεις τιμής και σεβασμού και αν κάτι στραβό συμβεί όλοι ως δια μαγείας εξαφανίζονται και μάλιστα περνάνε και στο ρόλο του δημόσιου κατήγορου. Όλοι θέλουν να κερδίσουν από την λάμψει της επιτυχίας αδιαφορώντας αν είναι δίκαιη ή μη και φυσικά έχουν τα αντανακλαστικά να αποστασιοποιηθούν αν το πράγμα στραβώσει. Αλλά και οι ίδιοι οι αθλητές μικραίνουν το μέγεθος της επιτυχίας τους με την προσπάθειά τους να την κεφαλαιοποιήσουν (προνόμια ολυμπιονικών, μπόνους εθνικής ομάδας κλπ).

Για τον τομέα των τεχνών και των γραμμάτων δεν έχω να πω πολλά μιας και οι σποραδικές επιτυχίες εκεί δυστυχώς δεν αγγίζουν τη μεγάλη μάζα των νεοελλήνων δυστυχώς. Έτσι αυτές όταν συμβαίνουν είναι  στο εξωτερικό από Έλληνες  που δεν τους βοήθησε η Ελλάδα. Και αυτό είναι το ποιο θλιβερό και σίγουρα όχι λόγος για περηφάνια.

Τελευταίο άφησα τον μεγάλο σταθμό της εισόδου της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (ΕΟΚ τότε ΕΕ πλέων) καθώς και την είσοδο στην ΟΝΕ. Επιτεύγματα που από μόνα τους είναι ορόσημα και λόγοι απόλυτης εθνικής υπερηφάνειας. Μόνο που χρειάστηκαν τα δύσκολα των ημερών μας για να αποδειχτεί περίτρανα ότι πρώτων δε καταφέραμε τίποτα απλά το μαγειρέψαμε μαζί με εταίρους μας στην Ευρώπη και δεύτερον ότι και που είμαστε εκεί τι έγινε; Καμιά ουσιαστική αλληλεγγύη παρά άκρατη κερδοσκοπία και εκμετάλλευση οπότε μάλλον ο  πήχης της αισιοδοξίας και της χαρά κατεβαίνει κατά πολύ.

Δεν αναφέρθηκε σε επιτυχίες ιδιωτών όχι γιατί δεν προσδίδουν τη δέουσα υπερηφάνεια αλλά γιατί σκοπός ήταν να θίξω τον τομέα της κοινής προσπάθειας. Συμπέρασμα πάντως είναι ότι οι επιδώσεις είναι πολύ φτωχές και αν πραγματικά θέλουμε να λεγόμαστε λαός με δυνατότητες και προοπτική τότε μάλλον η κοινή προσπάθειά μας πρέπει να αποτελέσει πρωταρχικό στόχο.